Biz örneğin bilgisayarın yapılmasını bilgisayar yapılmadan önce bilmiyoruz biz sadece Onun var ettiklerinden olanları biliyor ve o bilinenlerden bilinmeyen (henüz irade etmediği ) bişiler görüyoruz...devamındaki isteklerimize (yöneliş) göre de , o gördüğümüz şeylerden yeni oluşan isteklerimize göre bişiler oluşturuluyor/irade ediliyor ...bazen de oluşturulmuyor/irade edilmiyor ..takdir -i ilahi.. ve iradenin biz de olmadığına delil.. İstek irade değildir.. O özün olan üflediği ruhun ( yani senin ) O'na ya da yaratışından herhangi bir şeye yönelmesidir...Seçim irade değildir.. Çünkü sen O'nun yaratışından herhangi bir seçim yapsan da eğer o seçtiğin irade edilmezse eline geçmez, ya da oluşmaz... İman ise zaten senin sadece O'na yönelerek yaşamandır.. İman seçim ve irade olsa idi sen ( haşa ) İlahlardan birini seçip ! sonra da onu irade etmen ! gerekirdi ki bu zaten baştan çelişki ve ilah kavramını bilmediğine işarettir... Halbu ki Allahdan başka ne İlah var ne de Allah... ya inanırsın ya da inanmazsın... He senin ilahların varsa ok !!! ... Aralarından birini seçersin..sonra da irade edersin...neyi irade edebiliyorsan artık ! onu da edersin... o açıdan Allah'ı istersen yalnızca bulmuş olacaksın...Ondan başka irade eden yok çünkü...sen Allah'ı kalbinden bulmak istersin sadece..ve bulman irade olunur...Allah bütün dilekleri yapmış, bu dilediklerinden de senin dilemene göre irade etmeyi bekliyor...Hiç sen İman etmeyi dilersin de o kabul etmez mi ? Yaratışından bir şeyi dilemen ve kabul etmemesi başka... Belki kabul etmiştir de dünyada değil ahiretde irade eder ne bilirsin...
Rabbin, dilediğini yaratır ve seçer. Onların seçim hakkı yoktur. Allah, onların ortak koştuklarından münezzehtir ve şanı yücedir.
28:68
"Kendine yönelenleri hidayetlendirir.."
42-13